Από τις 21 έως τις 23 Μαΐου 2025, το HERITΛGE και το Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσαράς υποδέχθηκαν εταίρους από όλη την Ευρώπη για τη δεύτερη διεθνή Επίσκεψη Μελέτης του έργου AHEAD — ένα βασικό ορόσημο στην αποστολή του έργου για την προώθηση καινοτόμων, προσανατολισμένων στο κοινό πολιτιστικών εμπειριών. Η συνάντηση, που φιλοξενήθηκε από το HERITΛGE και το Μουσείο (τον ελληνικό κόμβο του έργου), αποδείχθηκε ένας δυναμικός χώρος στοχασμού, δοκιμών και ανταλλαγής ιδεών μεταξύ συνόρων και κοινοτήτων.

Η ομάδα του AHEAD, μαζί με τοπικούς επαγγελματίες του πολιτισμού και την Ηλέκτρα Αγγελοπούλου — την καλλιτέχνιδα που επελέγη για να συνδημιουργήσει έργο για τον ελληνικό κόμβο — εργάστηκαν για την επιβεβαίωση και αξιολόγηση των πρωτοτύπων που αναπτύχθηκαν μέσω της μεθοδολογίας AHEAD, μιας διαδικασίας σχεδιασμένης να βοηθήσει τα πολιτιστικά ιδρύματα να κατανοήσουν το κοινό τους, να συνδημιουργήσουν μαζί του και να ενσωματώσουν αυτές τις πρακτικές στις λειτουργίες τους.

Δύο Πρωτότυπα, Δύο Κοινά

Ο ελληνικός κόμβος επικεντρώθηκε σε δύο διαφορετικά αλλά εξίσου σημαντικά τοπικά κοινά: παιδιά και ενήλικες, εμπλέκοντας την κάθε ομάδα σε μια ουσιαστική διαδρομή μέσα από τα στάδια κατανόηση – ορισμός – ιδέες – πρωτοτυποποίηση – δοκιμή της μεθοδολογίας AHEAD.

Πρωτότυπο Ι: Οι φωνές των παιδιών στο μουσείο

Το HERITΛGE και το Μουσείο συνεργάστηκαν με δύο τοπικά δημοτικά σχολεία για να εμπλέξουν μικρούς μαθητές στη δημιουργική διαδικασία. Με τη συμμετοχή της καλλιτέχνιδας/ερμηνεύτριας Ηλέκτρας Αγγελοπούλου και μέσα από δομημένες δραστηριότητες ευθυγραμμισμένες με τη μεθοδολογία AHEAD, τα παιδιά εξερεύνησαν τη συλλογή του μουσείου και επέλεξαν τα αγαπημένα τους αντικείμενα. Από αυτές τις επιλογές, τα παιδιά ανέπτυξαν τις δικές τους αφηγήσεις — φανταστικές ιστορίες, σκέψεις και προσωπικές ερμηνείες εμπνευσμένες από τα εκθέματα.

Εστιάζοντας στις φωνές των παιδιών, το μουσείο αγκαλιάζει την αφήγηση όχι απλώς ως εκπαίδευση, αλλά ως σύνδεση — γεφυρώνοντας το παρελθόν και το παρόν μέσα από τη δημιουργικότητα, τη φαντασία και το βλέμμα της νέας γενιάς.

Πρωτότυπο ΙΙ: Κοινότητα, σύνδεση και συν-διακυβέρνηση

Παράλληλα, το HERITΛGE προσκάλεσε ενήλικες κατοίκους της περιοχής να συμμετάσχουν σε μια σειρά εργαστηρίων στοχασμού, ξεκινώντας με τη μοιρασιά αναμνήσεων, βιωμάτων και βαθιάς σύνδεσης με το τοπίο της Μεσαράς — μια περιοχή όπου η αρχαιολογία, η ιστορία και η καθημερινή ζωή είναι άρρηκτα συνδεδεμένες.

Οι συνεδρίες ανέδειξαν ένα ισχυρό αίσθημα τοπικής υπερηφάνειας αλλά και αποστασιοποίησης: πολλοί ένιωσαν πως, παρότι το μουσείο βρίσκεται κοντά τους, τους είναι «ξένο» — διαμορφωμένο κυρίως από κρατικούς φορείς χωρίς επαρκή συμβολή από τους ίδιους. Σε απάντηση, το πρωτότυπο που συνδημιουργήθηκε με αυτήν την ομάδα είναι η ίδρυση ενός Συλλόγου Φίλων του Μουσείου Μεσαράς.

Η πρωτοβουλία στοχεύει:
– Στην ενίσχυση της σύνδεσης της κοινότητας με το μουσείο
– Στην ενδυνάμωση της φωνής των πολιτών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων
– Στην υποστήριξη του ρόλου του μουσείου ως καταλύτη για τον τουρισμό και τη βιώσιμη τοπική ανάπτυξη
– Στη δημιουργία ενός θεσμικού διαύλου για τη συνδημιουργία μελλοντικών εμπειριών και εκθέσεων

Από τη δοκιμή στον μετασχηματισμό

Και τα δύο πρωτότυπα παρουσιάστηκαν στα μέλη του δικτύου AHEAD κατά τη διάρκεια της Επίσκεψης Μελέτης. Συνεδρίες ανατροφοδότησης πραγματοποιήθηκαν στο Μουσείο και σε επισκέψεις στα αρχαιολογικά σημεία της περιοχής — Γόρτυνα και Φαιστό — επιτρέποντας στους εταίρους να ανταλλάξουν εμπειρίες και να σκεφτούν πώς μπορούν να προσαρμόσουν αυτές τις προσεγγίσεις στο δικό τους πλαίσιο.

Η ανατροφοδότηση ανέδειξε τη σημασία των εξής:

• Βαθιάς ακρόασης και μακροπρόθεσμης δέσμευσης με τις κοινότητες
• Επαναπροσδιορισμού των σχέσεων μουσείων – τοπικών κοινωνιών
• Ανάπτυξης σταθερών δεσμών μεταξύ πολιτιστικής κληρονομιάς, εκπαίδευσης και τοπικής ανάπτυξης
• Συνεχούς χρήσης και επαναφοράς στη μεθοδολογία AHEAD καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής ενός έργου

Τα πρωτότυπα — που βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη — θα παρουσιαστούν επίσημα τον Σεπτέμβριο 2025, στο πλαίσιο ειδικής εκδήλωσης που θα περιλαμβάνει και μια  περφόρμανς της Ηλέκτρας Αγγελοπούλου, δημιουργημένη σε συνεργασία με την κοινότητα της Μεσαράς.

Το έργο AHEAD χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μάθετε περισσότερα στην ιστοσελίδα του έργου.

[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]